مساله «بداء» از جمله مسایلی است که علمای مذاهب اسلامی در مورد آن دیدگاههای مختلفی دارند. این مسئله از ویژگیهای تفکر شیعی و متأثر از نصوص دینی است. از نظر شیعه، اعمال انسان در سرنوشتش تأثیر گذار است و خداوند براساس اعمال صالح یا ناصالح وی، تقدیرش را تغییر میدهد. برخلا چکیده کامل
مساله «بداء» از جمله مسایلی است که علمای مذاهب اسلامی در مورد آن دیدگاههای مختلفی دارند. این مسئله از ویژگیهای تفکر شیعی و متأثر از نصوص دینی است. از نظر شیعه، اعمال انسان در سرنوشتش تأثیر گذار است و خداوند براساس اعمال صالح یا ناصالح وی، تقدیرش را تغییر میدهد. برخلاف یهود که دست خدا را از هرگونه تغییر و تبدیل بسته میدانند. در اهمیت مبحث «بداء» همین بس که امام صادق میفرماید: «مَا عُبِدَ اللَّهُ بِشَیْءٍ مِثْلِ الْبَدَاء» از اینرو راقمان این سطور درصددند به روش توصیفی- تحلیلی به تبیین هرچه بیشتر این موضوع بپردازند. به همین منظور پس از مفهوم شناسی واژه «بداء» و ذکر تفاوت آن با نسخ، به بررسی دیدگاه مفسران و علمای اهل تسنن پیرامون بداء پرداخته و ضمن نقل اقوال مشهور، دلایل شیعه بر اثبات بداء و اتهامات علیه شیعه را نیز مطرح نموده و با استدلالات عقلی و نقلی شیعه را از تهمتهای ناروای مخالفان مبرا ساخته است. بنابراین از نگاه مسلمانان هر نوع تحول و دگرگونی تحت قدرت و سیطره تدبیر خداوند بزرگ قرار دارد و قدرت خدای سبحان علی الاطلاق نافذ است و کسی توان ممانعت از تحقق آن را ندارد. قرآن کریم که کتاب جامع و جاویدان برای هدایت است، نیز در آیاتی چند بر آن تصریح نموده است.
پرونده مقاله
قرآن کریم ازطرف خداوند نازل شده است که دراین تنزّل مراحلی را طی نموده تا به صورت فعلی درآمده است. مبداء این سیر نزولی با تعبیرات مختلفی درقرآن بیان شده است؛ مانند، لوح محفوظ، کتاب مبین، ام¬الکتاب وامام مبین که دراین مقاله با روش تحلیلی وبا استفاده ازقرآن ونظریات عالمان چکیده کامل
قرآن کریم ازطرف خداوند نازل شده است که دراین تنزّل مراحلی را طی نموده تا به صورت فعلی درآمده است. مبداء این سیر نزولی با تعبیرات مختلفی درقرآن بیان شده است؛ مانند، لوح محفوظ، کتاب مبین، ام¬الکتاب وامام مبین که دراین مقاله با روش تحلیلی وبا استفاده ازقرآن ونظریات عالمان دینی مورد بررسی قرار می¬گیرد. همه¬ی این کلمات ازحقیقت واحده خبر می¬دهند واین حقیقت، اولین مخلوق خدا ومخزن علم خداوندی میباشد که صور وسرنوشت همه¬ی موجودات درآن محفوظ می¬باشد وهیچ چیزی از ذرات عالم از علم خداوندی خارج نمی¬باشد. نسبت قرآن کریم به این حقیقت نسبت بسیط به مرکب ومفصل به مجمل است. اصل قرآن درام¬الکتاب ولوح محفوظ به صورت بسیط، مندمج می¬باشد که درسیر تنزّلی به صورت تفصیل درآمده است. این تنزل به صورت تجافی نمی¬باشد بلکه به صورت تجلی است. حقیقت لوح محفوظ وام¬الکتاب قابل تنزّل به عالم طبیعت نمی¬باشد وپیامبر درقوس صعود آن حقیقت را شهود می¬نماید، آنچه که قابل تنزل است، وجود تفصیل یافته ورقیقه¬ی آن حقیقت است که درطول زمان به پیامبر اکرم نازل شده است.
پرونده مقاله